21 Jul Drone-ondernemers willen eindelijk test- en demolocatie voor drones
Aviolanda Aerospace probeert al geruime tijd om een test- en demolocatie voor drones te realiseren. Hiervoor werken we samen met de luchtmacht, gemeente, bedrijven, onderwijs en regionale ontwikkelingsmaatschappij REWIN. Alle betrokkenen in de regio willen graag, maar wet- en regelgeving staat de plannen in de weg. “Onnodig”, zegt drones-ondernemer Walter Broeders.
Nieuwe regels maken het vliegen met drones vanaf 1 juli eenvoudiger, maar dat geldt helaas niet voor testen en demonstreren met grotere drones. Die blijven niet toegestaan, alleen bij het NLR is tegen vergoeding beperkt testen mogelijk. Laagdrempelig testen en demonstreren is juist nodig voor het ontwikkelen en uitproberen van nieuwe toestellen en toepassingen.
Ontwikkelen en bouwen
Aerobotica ontwikkelt en bouwt drones die een maatje groter zijn dan standaard. Het bedrijf gaat niet voor de grote aantallen, maar voor maatwerk. Directeur Ali Asghar Nosrati: “Sterkere toestellen, stabieler in de lucht, meer payload en geschikt voor bredere toepassingsmogelijkheden.” Zijn bedrijf is gestart in februari 2015 en biedt nu werk aan vijf tot acht medewerkers, afhankelijk van de lopende opdrachten.
Catch 22
Drones moeten beschikken over een certificaat dat de luchtwaardigheid aantoont. IL&T geeft die certificaten af. Om aan te tonen dat een nieuw ontwikkelde (of aangepaste) drone luchtwaardig is, moet je er eerst testvluchten mee doen. Maar zonder certificaat mag je niet vliegen. Een catch 22 situatie dus.
Buitenland
Nosrati: “Ik koos voor Woensdrecht vanuit de gedachte om hier te testen. Nu kan dat alleen – zeer beperkt – binnen. Voor testen in de open lucht moeten we naar het buitenland.” Voor de ondernemer schiet dat niet op, want het kost tijd en dus geld. “En even een klein testje tussendoor doen, kan niet.”
Keuringskosten
Een ‘klein testje’ in de huidige situatie in Nederland is vanuit economisch perspectief ook niet haalbaar, zegt Nosrati. “Als je iets verandert aan de configuratie van het toestel, bijvoorbeeld een andere motor, dan moet je opnieuw laten keuren bij NLR. En dat kost per keer, ongeacht de aanpassing, ruim 2200 euro.”
Rem
Unmanned Aviation Services verzorgt trainingen aan nieuwe drone-gebruikers, zoals landmeters die met de nieuwe techniek gaan werken. Daarnaast doet het demonstratievluchten en test het niet-gecertificeerde systemen. Directeur Walter Broeders: “En dat doen we nu vooral in het buitenland, omdat het hier niet mag.” Hij moest afscheid nemen van twee medewerkers omdat de huidige wet- en regelgeving een rem zet op de groei van zijn bedrijf.
Geschikte locatie
Woensdrecht is juist een geschikte locatie voor drones vinden beide drone-ondernemers. Alle benodigde faciliteiten zijn aanwezig en er zijn andere luchtvaartbedrijven met aanvullende kennis en kunde. Broeders: “Het is een afgeschermd, gecontroleerd luchtruim (CTR). Als je afspraken maakt met de luchtmacht, dan is dat juist een voordeel. In de polder kan je niet zomaar testen. Je hebt er de laagvliegers van Seppe, luchtballonnen, consumentendrones. Hier kun je op de landingsbaan, of op andere locaties binnen de CTR, probleemloos vliegen met een drone.”
Terug bij af
Rob Nispeling van Aviolanda Aerospace: “Het luchtruim hier is van de luchtmacht, wordt gecontroleerd en is veilig. De luchtmacht wil graag meewerken aan een demo- en testlocatie. Maar omdat het civiele bedrijven zijn die testen, heeft IL&T daarin het laatste woord. En die komen dan weer niet tot overeenstemming met de militaire dienst, of stellen additionele vereisten aan drone bedrijven. Dus ben je weer terug bij af. Men is niet in staat daar doorheen te breken.”
Trackingsysteem testen
Nosrati: “Als de demo- en testlocatie er is, kunnen we potentiële klanten sneller een demo geven, we kunnen vaker testen en dus sneller ontwikkelen. We hebben dan geen tijdverlies meer doordat we moeten uitwijken naar het buitenland.” Broeders werkt aan een innovatief trackingsysteem dat ervoor moet zorgen dat consumentendrones geen ongeoorloofde vluchten maken. “Dat wil ik graag ook op hoogte en afstand testen met zo’n consumententoestel, maar dat mag niet.”
Internet of Things
Een regionaal speerpunt is het opzetten van een proeftuin rondom toepassingen met het ‘Internet of Things’ Onder andere op het LoRa-netwerk van KPN. In relatie tot drones gaat het dan onder meer om het testen van sense and avoid technologie. “Of denk aan het beschikbaar maken van luchtvaartinformatie, zoals de oefenroute rond Woensdrecht. Consumentenvliegers kennen die niet”, zegt Broeders. Er worden nu testen met diverse systemen voorbereid. Of de testen straks in Nederland kunnen plaatsvinden is helaas nog onzeker.
Broeders: “Recent is het vliegen met vijftig drones boven het IJsselmeer voor een bioscoopfilm toegestaan. Als het daar – in een minder beschermde omgeving – kan, dan kan het in Woensdrecht zeker. Er zijn veel manieren om het vliegen veiliger te maken. Alle kennis hiervoor is hier aanwezig en in Woensdrecht staan alle seinen op groen. Nu is het aan de overheid om dit op een goede manier mogelijk te maken.”
Nispeling: “Het kabinet onderkent de potentie van de ‘jonge en innovatieve drones sector’. De ministeries van Economische Zaken en Infrastructuur en Milieu moeten het samen oppakken, maar dat gebeurt onvoldoende. De beleidsmatige kant weet niet wat te doen, de inspectie kan dus niets. Zo blijven ze elkaar in de staart bijten. Het zou daarom een goed idee zijn als er iemand komt die het regelt ‘over’ de partijen heen. Iemand met een duidelijke opdracht en dito mandaat.”